Belasting op aandeelhouders: goed idee of schot in eigen voet?

We hebben het vaak over het zwaarder belasten van vermogen, maar zelden over wie dat precies raakt. In het debat klinkt “de aandeelhouder” als een anonieme rijke man of vrouw in een penthouse, maar in werkelijkheid zijn het vaak ondernemers, werknemers met aandelen, of gewoon mensen aangesloten bij een pensioenfonds. Dus als we aandeelhouders belasten, belasten we in feite ook onszelf, alleen merken we dat pas later.

Wat de bedoeling is

De gedachte is simpel: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Grote vermogens kunnen best wat extra bijdragen aan de samenleving. Op papier klopt dat. De overheid krijgt meer geld binnen en kan dat gebruiken voor publieke voorzieningen. Korte termijn: winst.

Wat er daarna gebeurt

Maar economie is gedrag. Mensen passen zich aan. Ondernemers investeren minder omdat het rendement lager wordt, pensioenfondsen behalen minder winst (kan je voorstellen wat er dan gebeurt met je pensioen), en sommige bedrijven verhuizen hun kapitaal naar landen waar ze minder belasting betalen.
Dat klinkt abstract, maar het betekent concreet: minder groei, minder innovatie en uiteindelijk minder belastinginkomsten.

Je kunt dat zien als een langzaam lek. Eerst loopt de schatkist voller, daarna sijpelt er steeds meer kapitaal weg. Niet omdat mensen ineens “asociaal” zijn, maar omdat ze rationeel reageren op prikkels. Waarom zou je extra risico nemen als het rendement toch wordt afgeroomd?

De echte prijs

De gevolgen komen pas jaren later. Minder investeringen betekent minder banen, tragere loonstijgingen, lagere pensioenrendementen en uiteindelijk minder welvaart voor iedereen. De overheid wint vandaag, maar verliest morgen de motor die dat geld moest blijven verdienen.

Dus wat moeten we doen?

Belasten mag, en moet als we eerlijk zijn, maar doe het verstandig.

• Belast bij realisatie (als winst echt wordt uitgekeerd), niet op papieren waardes.

• Zorg dat het stabiel en voorspelbaar is, zodat investeerders weten waar ze aan toe zijn.

• En vermijd dat winst drie keer wordt belast: eerst bij het bedrijf, dan bij de uitkering, en dan nog eens bij het vermogen.

De kern

We lijken rijkdom te belasten, maar raken in werkelijkheid de mensen die deze rijkdom creëren. En dat is precies wat Nederland sterk maakt: ondernemers, werknemers en investeerders die risico’s nemen en vooruit willen.
Belasten mag, maar laten we wel zorgen dat we de kip met de gouden eieren niet slachten omdat het vandaag even goed uitkomt.